İzmir’deki yangın sürüyor! Elektrik mi yaktı?

İzmir’de son 3 günde korkunç bir tabloya yol açan orman yangınları devam ediyor. Dün 2 kişinin ölümüne de neden olan yangınlarla ilgili İzmir Valisi Süleyman Elban, “Ödemiş’te ve Çeşme’deki yangınlar ile hafta sonu Seferihisar’da, daha önce Foça ve Aliağa’daki yangınlarımızın tamamı elektrik hatlarından kaynaklı başladı. Elektrik hatlarından çıkan kıvılcımlar, otları tutuşturdu ve ormana yayıldı” ifadelerini kullandı. Elektrik hatlarındaki bakım eksikliği nedeniyle çıktığı belirtilen yangınlarla ilgili de Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş.’den açıklama geldi. Açıklamada, “Sahada gerçekleştirilen ilk değerlendirmelere göre bölgemizdeki yangınların elektrik hatlarından çıktığına ilişkin somut bulgu bulunmamaktadır.” ifadeleri kullanıldı.
İzmir, son 3 gündür orman yangınlarıyla boğuşuyor. Faciada 1’i orman işçisi 2 kişi hayatını kaybederken, alevlere müdahale hala devam ediyor.
“SABOTAJ KAYNAKLI YANGINIMIZ YOK”
İzmir Valisi Süleyman Elban da dün yaptığı açıklamada Çeşme ve Ödemiş yangınlarının elektrik hatlarından çıktığını belirtti. Elban açıklamasında, “Ödemiş’te ve Çeşme’deki yangınlar ile hafta sonu Seferihisar’da, daha önce Foça ve Aliağa’daki yangınlarımızın tamamı elektrik hatlarından kaynaklı başladı. Elektrik hatlarından çıkan kıvılcımlar, otları tutuşturdu ve ormana yayıldı. İnsan kaynaklı ve sabotajdan kaynaklı yangınımız yok.” ifadelerini kullandı.
“İLK DEĞERLENDİRMELERDE SOMUT BULGU BULUNMUYOR”
Elektrik hatlarındaki bakım eksikliği nedeniyle çıktığı belirtilen yangınlarla ilgili de Gediz Elektrik Dağıtım A.Ş.’den açıklama geldi. Açıklamada “Yangınların elektrik kaynaklı olduğuna dair somut bir bulgu bulunmuyor” denildi.
Açıklamada şu ifadeler yer aldı: “Kamuoyuna yansıyan bazı haberlerde, yangınların elektrik kaynaklı olduğuna dair iddialara yer verildiği görülmektedir. Öncelikle kesin bir şekilde ifade etmek isteriz ki, sahada gerçekleştirilen ilk değerlendirmelere göre bölgemizdeki yangınların elektrik hatlarından çıktığına ilişkin somut bulgu bulunmamaktadır. Ayrıca elektrik kaynaklı yangınlar, yalnızca yaz aylarında oluşabilecek olaylar değildir. Yaz aylarında, sıcaklıkların çok arttığı, nem oranının düştüğü ve yüksek hızlı rüzgarların olduğu dönemlerde yangın riski her zamankinden fazladır. Bu durum, son yıllarda tüm dünyada olduğu gibi özellikle Akdeniz kuşağı ülkelerinde ve ülkemizde, bu dönemlerde gözlenen hava koşullarındaki ciddi değişimin bir sonucudur.”
“NEM ORANI DÜŞÜNCE YÜZLERCE YANGIN ÇIKTI”
“Bu sebeple, son bir haftada ülkemizde ve komşu ülkelerde havanın aşırı ısınması ve nem oranının aşırı düşmesi nedeniyle yüzlerce orman yangını çıkmıştır. Bölgenin elektrik dağıtım altyapı işletmecisi olarak, süreci yakından takip etmekte ve ilgili kurumlarla tam iş birliği içerisinde sahada çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.”
“ORMANLARDA KABLOLAR YER ALTINDA OLMALI”
Öte yandan konunun uzmanları da bölgede orman içerisindeki yer üstü elektrik hatlarına dikkat çekti. Ormanlarda elektrik hatlarının yer altından olması gerektiğine dikkat çeken elektrik uzmanları, yatırım maliyetleri nedeniyle bu uygulamanın bazı yerlerde yerine getirilmediğini kaydetti. Ormanlar içerisinden geçen kabloların da yangına sebebiyet verebileceğine vurgu yapıldı.
EMO, HAZIRLADIĞI RAPORLA DİKKAT ÇEKMİŞTİ
Elektrik Mühendisleri Odası’nın “Doğa Olaylarının Sebep Olduğu Elektrik Yangınları” adlı çalışmasında da bu konuya dikkat çekilmişti. Çalışmada, “Yangınların kök nedenlerine inildiğinde; elektrik kaynaklı yangınların önemli bir yer kapladığı görülmektedir. İlgili standartlara uyulmadığı, kontrollerin sağlanmadığı, tasarımlarının uygun bir şekilde yapılmadığı, yönetmeliklere uyulmadığı, görevli ve yetkililerin görevini doğru yapmadığı sürece yangın riski çok yüksek olmaktadır” ifadeleri yer aldı.
Raporda örneklemelere de yer verilerek, “Yangınların nasıl oluştuğuna örnek vermek gerekirse, 03.08.2012 tarihinde S. İlçesi K. köyü E. mevkiinde A5 ve A6 elektrik direkleri arasındaki tellerin birbirine temas etmesi neticesinde çıkan kıvılcım enerji nakil hattı altındaki otları tutuşturmuştur. Bir başka yangının da, 31.7.2008 tarihinde şiddetli poyraz nedeniyle tellerin birbirine temas etmesi sonucu oluşan kıvılcımın, enerji nakil hattının hemen altındaki tarladaki anızları tutuşturmasından çıktığı belirlenmiştir” ifadeleri kullanıldı.
BAKIM VE ONARIMA DİKKAT ÇEKİLDİ
Çalışmada bakım ve onarımın hayati önemine de değinilerek şunlar denildi: Yanma olayı yanıcı maddenin, ısı ve oksijenle tepkimesi sonucu oluşan ekzotermik bir reaksiyondur. Ancak elektrik yangınlarının oluşum nedenleri diğer yangınlardan farklılık göstermektedir. Elektrik kaynaklı yangınların oluşumu için ark yani, ortamdaki 2 zıt yüklü kutup arasındaki akımın kısa devre yaparak akması sırasında kıvılcım oluşumu gerekmektedir. Ark, anlık olarak gerçekleşmektedir. Arkın oluşumu anlık olmakla birlikte, oluştuğu devrede insanlarda, hayvanlarda ve bitkilerde son derece ciddi maddi ve/veya manevi kayıplara sebebiyet verebilmektedir. Bakım ve onarım her işletmelerdeki makine-teçhizatın sorunsuz çalışması için bir gereklilik olmakla birlikte, bakımlar sırasında fark edilmeyen kablo ezilmeleri, gevşek bağlantılar vb. uygunsuz durumlar yaşanabilmektedir, bunlar ise ısınmalara, arklara sebep olabilmektedir. Bunların tespiti ve onarımı muhtemel bir yangını önleyecektir. Faz çakışmaları da kısa devre oluşturacağından ve kuvvetli ark meydana getireceğinden yangın çıkmasına neden olur. Dış mekân tesisatların gelişi güzel yapılmaması ve gerekli yalıtımların sağlanması gerekmektedir. Aksi durumda, ek noktalarında çevresel koşulların (Sıcaklık, hava, rüzgâr, yağmur, kar) oluşturduğu olumsuz durumlardan kaynaklı yangınlar kaçınılmaz hale gelebilir.”
MAZGAL FACİASINDA DA GÜNDEME GELDİ
İzmir’de bir yıl önce elektrik kaçağı nedeniyle iki kişinin hayatını kaybettiği mazgal faciasında Gediz Elektrik sorumları hakkında da dava açılmıştı. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından konuyla ilgili yapılan açıklamada, “Bölgede belediyemizin yürüttüğü ve elektrik hattında oluşabilecek kaçakla ilişkilendirilebilecek bir altyapı çalışmasından söz edilemeyeceği de ortadadır. Zira İZSU Genel Müdürlüğü’nün olaya ilişkin teknik raporunda da 2024 yılı Ocak ayında ihaleli işler kapsamında bölgede yüklenici firma tarafından 3 adet yağmur suyu ızgarası yaptırıldığı, imalatlar sırasında GDZ Elektrik A.Ş.’den gözlemci talebinde bulunulduğu, imalatların gözlemci nezaretinde gerçekleştirildiği belirtilmektedir. Raporda yapım çalışmalarından sonra GDZ Elektrik A.Ş. tarafından yağmur suyu ızgarası yanında elektrik hatlarında bakım-onarım çalışması yapıldığı, hatta vatandaşlar tarafından GDZ Elektrik A.Ş.’ye anılan bölge için 2 defa arıza kaydı açtırıldığı ifade edilmektedir” ifadeleri kullanılmıştı. (Haber Merkezi)