Sağlıkta geleceğimiz risk altında

TIPTA Uzmanlık Sınavı (TUS) 2025 ilk dönemi yerleştirme sonuçlarına göre özellikle Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları (Pediatri) başta olmak üzere bazı kritik uzmanlık alanlarının kontenjanlarının önemli bölümü boş kaldı. Bu durum, hem sağlık sistemi alt yapısı hem de nüfusun sağlıklı geleceğine yönelik ciddi risk ve tehdit oluşturuyor.

TIPTA Uzmanlık Sınavı (TUS) 2025 ilk dönemi yerleştirme sonuçlarına göre özellikle Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları (Pediatri) başta olmak üzere bazı kritik uzmanlık alanlarının kontenjanlarının önemli bölümü boş kaldı. Bu durum, hem sağlık sistemi alt yapısı hem de nüfusun sağlıklı geleceğine yönelik ciddi risk ve tehdit oluşturuyor. Nüfusu yaşlanan Türkiye, teşvik politikaları ile çocuk sahibi olmayı desteklerken; yenidoğan, yoğun bakım, nefroloji gibi alanlarda çocuklara gerekli sağlık hizmetini veremiyor. Sağlıkta genç hekimlerin son dönemlerdeki tercihleri temel sağlık branşlarında alarm zilleri çalmasına yol açıyor.

Bu konuda destekleyici adımlar atılması şart. Son TUS sınavı tercihlerine ve branş doluluk oranlarına baktığımızda karşımıza oldukça vahim bir tablo çıkıyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları (Pediatri) branşında açılan kontenjanların yüzde 42’si doldu, yüzde 58’i boş kaldı. Akademik tespitlere göre, pediatri kontenjanlarının neredeyse yarısından fazlası yıllardır doldurulamıyor ve bu durum, milyonlarca çocuğun sağlık hizmetine erişimini tehdit ediyor. Son TUS sınavında Çocuk Cerrahisi kontenjanlarının da önemli bir kısmı dolmadı veya düşük dolulukla kapandı. Bunun yanı sıra; Genel Cerrahi, Acil Tıp, Kadın Doğum ve İç Hastalıkları gibi temel branşlarda da tercih oranlarının düşük olduğu, açılan kadroların kayda değer bir kısmının tercih edilmediği ifade ediliyor.

SAĞLIK SİSTEMİNE YÖNELİK RİSKLER

Bu durumun sağlık sistemine yönelik potansiyel riskler taşıyor: Öncelikle uzman doktor açıkları artıyor. Boş kalan kontenjanlar, o branşlarda yeterli sayıda yeni uzman üretilememesi anlamına geliyor. Özellikle pediatri gibi temel bir alanda uzman eksikliği, çocuk sağlığı hizmetlerinin sürdürülebilirliğini tehdit ediyor. Dolmayan kontenjanlar, açık kalan yerlerdeki hizmet ihtiyacını mevcut uzmanların omuzlarına yüklüyor. Bu da iş yükü artışı, tükenmişlik sendromu ve kamuda daha fazla istifaya yol açıyor. Bazı branşlarda hizmete erişim zorlaşıyor. Pediatri, çocuk cerrahisi, acil tıp gibi kritik alanlardaki uzman eksikliği belirli illerde veya bölgelerde uzman hekim bulmayı zorlaştırıyor. Hastaların hekime ulaşmak için çok uzun yol kat etmesiyle birlikte acil durumlarda hasta kaybı riskini artırıyor. Pediatri uzmanlarının azlığı, sadece hastalığın tedavisi değil, çocuk gelişimi, aşı takipleri, beslenme ve önleyici sağlık hizmetleri gibi kritik alanlarda da uzun vadede sıkıntıya yol açabilir.

RİSKLİ BRANŞLAR

Genç hekimlerin tercih etmediği veya daha az tercih ettiği, gelecekte uzman doktor bulmada risk taşıyan branşlar şunlar: Pediatri (Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları), Çocuk Cerrahisi, Genel Cerrahi, Acil Tıp, Kadın Hastalıkları ve Doğum. Bazı cerrahi ve dahili branşlar; örneğin kalp damar cerrahisi ve göğüs cerrahisi de daha az tercih ediliyor. Bu branşlar, hem nüfusun temel sağlık ihtiyacını karşılıyor hem de kritik vakalarda hizmet sunuyor. Bu nedenle bu branşlardaki kontenjan boşlukları sistemsel sorunlara yol açabilir. Uzman doktorların daha çekici branşlara yönelmesi kontenjanların boş kalmasında etkili oluyor. Tercih sebepleri şunlar: – Daha iyi çalışma koşulları ve özel sektörde gelir beklentileri bazı estetik veya teknoloji odaklı branşları çekici kılıyor. – Mesleki riskler: Özellikle pediatri ve acil tıp gibi alanlarda artan yük, şiddet ve hukuki risk algısı, tercihleri etkiliyor. – Mevcut sağlık sistemi koşulları ve eğitim süreçleri de uzmanlık tercihlerini şekillendiren önemli faktörler arasında (Tükenen asistanlar, çalışma süresi, nöbet yükü gibi)