Digital Krallıklar
Dünyada ve Türkiye’de teknolojinin gelişmesi her konuda olduğu gibi sinema ve yayın kanallarının gelişmesini ve platformları her türlü fikre ve görüşe açık hale getirdi. İlk zamanlarda tv yayınları devlet desteği ile yapılmaya başlandıı. Türkiye’de ilk Tv yayını 31 Ocak 1968 yılında yapıldı. İlerleyen yıllarda teknolojinin gelişmesi ile digital platformlar yaygınlaştı.
M.Haluk Yalçınkaya
Dijital platformların gelişmesinin bir çok nedeni ve destekleyen bir çok unsur var. Başta teknolojinin gelişmesi internetin yaygınlaşması bu platformların yaygınlaşmasını kolaylaştıran en büyük unsur oldu. Ülkemizin genç ve bilgiye aç bir nüfus olması ve daha fazla içeriğe olan ihtiyaçları doğurdu. Televizyonlarda tek düze içeriklerin artık yeterli gelmemesi daha özgün içeriğe yöneltti. Film ve içerik için kullanılan alet ve kameraların maliyetlerinin düşmesi ve bu yayınlara ulaşılabilir olması insanları içerik üretmeye teşvik etti ve yeni iş alanları açıldı. İnternet sayesinde bu içerikleri tüm dünyaya sunma fırsatını yakalamak da digital platformların çoğalmasını tetikledi. 26 Mayıs 1989 yılında yurt dışından Türkiye’ye yayına “Star Tv” adı ile ilk özel tv hayatımıza girdi. 1990 yılında ise resmi olarak ilk yayın hayatına “Show Tv” başladı. Ardından digiturk ve netflix ile devam etti. Türkiye’deki ilk dijital platform olarak “Digiturk” GO (şu anki adıyla beIN CONNECT) platformunu sayabiliriz. 2015 yılında hizmete başlayan bu platform, internet üzerinden televizyon kanallarını ve içerikleri izleme imkanı sundu. Ancak, daha öncesinde de internet üzerinden dünyanın çeşitli yerlerinden yayın yapan çeşitli dijital platformlarda vardı. Şu anda ülkemize yayın yapan digital platformları sayarsak: Netflix, Mubi, Exxen, Disney+, Gain, beIN Connect/TOD, S Sport Plus, Tivibu GO, tabii, Amazon Prime Video, Blu TV, Puhu TV, YouTube Premium. Tabi bu platformların yanında onlarca açık ücretsiz tv kanalları yayın yapıyor. Böylece bu kanallar ve platformların her şeyi söyleme serbestisi var ama tabi seyircide bu platformlara ve kanalları yok sayarak bunları cezalandırma özgürlüğüne sahip ama bunun bilincinde kaç izleyici var tartışılır.
Tüm dünyaya yayın yapan Disney+ 14 Haziran 2022 Türkiye de yayına başladı. Bizim için çok önemli “Atatürk ” dizisi ile ses getirdi. İlk adı “Cumhuriyet” olan filmin sonradan “Atatürk” olduğu ilan edildi. İlk fragmanı ise 28 Ekim 2022’de yayınlandı. Nisan 2022’de çıkan haberlerde Başrolünü Aras Bulut İynemli ve kadın oyuncu Emma Watson oynayacağı ve müzikleri ise Hans Zimmer’in yapacağı konuşuldu. Şu anda gelinen durum ise Disney+ digital platformdan alınan dizi Türkiye’de yayın yapan Fox tv ve sinema salonlarında gösterileceği oldu. Dedikodulara göre Ermeni lobisi platformda gösterilmesine engel olduğu yönünde. Disney+ bu açıklamaları yalanlayarak tamamen şirket içi bir politika olduğu ve tüm dünyada lokal içerik üretimini durdukları yönünde açıklama yaptı. Digital platformlar hayatımıza gireli şurda 16 yıl oldu. İlk Amerika’da “Hulu” adlı bir tv ve digital platform olarak 2007’de hayatımıza girdi. Türkiye’de ise 2015’den beri yayındalar. Ermeni lobisi ya da değil işin aslı şimdiye kadar bu konuyu neden işlemediğimiz, bizim yerimize Disney+ adlı kanalın elinde oyuncak olması.
Son olarak bu platformların belli bir iktidarı, fikri kontrol altına alınamaması da özgür bir yapıya sahip olma özelliğini ortaya koyması gereken mecralar olmalıdır. Digital kanallar sadece bize içerik sunar, tamamen tercihi bize aittir. Önemli olan bizim seçici davranmamız artık eskisi gibi bir iki kanalın tekelinde değiliz. İyi Seyirler.