İade var, kargo parası yok!

Online alışverişlerde yaşanan en büyük uyuşmazlıklar, iade kargo bedelini kimin ödeyeceğiydi. Yönetmelikte yapılan değişiklikle bu kargaşaya bir son konuldu: Bedel artık satıcıya ait!

Tüketicilerin hızla benimsediği ve özellikle pandemi dönemiyle birlikte rekor seviyelere ulaşıldığı online alışverişler veya hukuk dilinde söyleyecek olursak mesafeli satış sözleşmeleri, hepimizin hayatının önemli bir parçası haline geldi. Gerek Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gerekse Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği de bu nedenden ötürü uzaktan yapılan bu alışverişlerde tüketicilerin mağdur olmaması için oldukça sıkı önlemler almış ve tüketiciyi korumak için önemli düzenlemeler getirmiş durumda.

14 Gün İçinde İade Hakkı

Bunların en başında, mesafeli satış sözleşmelerinde tüketicilerin hiçbir gerekçe göstermeksizin 14 gün içerisinde cayma yani iade hakkını kullanabilmesi geliyor. Bu hak sayesinde aldığı üründen veya hizmetten memnun kalmayan tüketici, herhangi bir cezaya maruz kalmaksızın sözleşmeden cayabilmekte ve parasını da geri alabilmektedir.

Cayma hakkı kullanılırken tüketici açısından önemli olan tek husus, ürünün hiçbir zarar görmeden, kullanılmadan ve tekrar satışa uygun bir halde satıcısına iade edilmesidir. Aksi takdirde satıcıların bu iadeyi kabul etmeme hakları doğmaktadır.

Hal böyle olunca, satışlar olduğu kadar da iadeler de olmaya başladı. Ancak Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliğinde bu konuda bir açıklık olmadığından, satıcılar iadeleri kabul etse bile iade ettikleri ücretin içerisinden kargo bedelini kesmeye başlamıştı. Bu konu yargıya taşınsa bile verilen kararlar arasında çelişkiler oldu ve yargıda birlik sağlanamadı. Tüm bunların sonucunda, Ticaret Bakanlığı Yönetmelikte bir değişikliğe gitti ve tüketicinin iadeye ilişkin masraflardan sorumlu tutulamayacağını, tek dikkat edeceği hususun satıcının özellikle belirttiği bir taşıyıcı firma varsa onunla geri göndermesi olduğunu tespit etti.

Amaç Piyasa Hareketliliği

Dolayısıyla bir online alışveriş yapıyorsanız ve satıcı sosyal medya hesaplarına veya internet sitesine “İade yoktur,” veya “İade bedeli alıcıya aittir,” gibi ifadeler yazmış olsa bile siz 14 gün içerisinde hiçbir gerekçe göstermeksizin zarar görmemiş ve kullanılmamış ürünü iade edebilir, paranızı da hiçbir kesinti olmaksızın alabilirsiniz. Burada Bakanlığın amacı, tüketicilerin iade kargo bedelinden korkmadan rahatça alışveriş yapabilmesi, cayma hakkını da serbestçe kullanabilmesidir.

Bu duruma satıcılardan elbette ki tepki geldi. Zira küçük ölçekli satıcılar için bu durum yeni masraf kalemi anlamına geliyor. Ancak satılan ürünün tüm bilgileriyle detaylı bir şekilde satışa konulması, müşteri memnuniyetini arttırmak için daha fazla çaba gösterilmesi ile bu durumun önüne geçilebilecek, iadeler minimum seviyede tutulabilecektir. Ayrıca online alışveriş ile satış miktarlarını dev boyutlara çıkartan firmaların kargo bedelini ödemeyi de göze alması gerekmektedir.

Şayet bir firma iade hakkınızı kullanmanızı engelliyor veya kargo parasını keserek geri ödeme yapıyorsa, o zaman tüketici olarak yapacağınız ilk iş Tüketici Hakem Heyetine başvurmaktır. Ürün geri kargoladıktan sonra paranızın hesaba yatmadığına veya eksik yattığına ilişkin şikayetinizi E-devlet üzerinden Heyete kolaylıkla yapabilirsiniz. Hakem heyeti de birkaç hafta içerisinde itirazınızı inceleyecek ve lehinize kararı verecektir. Bundan sonra karara rağmen paranız ödenmiyorsa, cebri icra yöntemleriyle para tahsil edilebilmektedir. Böyle bir olay yaşadığınızda, konunun uzmanlarından fikir ve yardım almanız yararınıza olacaktır.