İznik, Hristiyan dünyası için neden önem arz ediyor?

İznik, Hristiyan dünyası için neden önem arz ediyor?
27 Kasım 2025 12:17
A+
A-

Papa 14’üncü Leo, Birinci İznik Konsili’nin 1700’üncü yıl dönümü nedeniyle Türkiye’ye geliyor. Papa’nın ziyaretinin odağında 2014 yılında ortaya çıkan İznik’teki bazilika var. Peki, bu tarihi yapı neden önemli?

Katoliklerin ruhani lideri Papa 14’üncü Leo, bugün Türkiye’ye geliyor. Ziyaretin sebebi Birinci İznik Konsili’nin 1700’üncü yıl dönümü.

İZNİK NEDEN ÖNEMLİ?

Bu sorunun cevabı 325 yılına dayanıyor.

Roma İmparatoru 1’inci Konstantin, kiliseye bağlı tüm piskoposların katılımıyla Birinci İznik Konsili düzenlendi.

Burada, önemli dini konular tartışılıp karara bağlandı. Hristiyan inancının temel ilkeleri İznik’te belirlenmiş oldu. Konsil’in en önemli sonuçlarından biri İsa’nın Tanrı’nın oğlu olduğunu kabul eden İznik İnanç Bildirgesi’nin oluşturulmasıydı.

Paskalyanın kutlanma tarihide burada belirlendi.

VASİYET ETTİ

Önceki Papa bu nedenle Konsil’in 1700’üncü yıl dönümünde İznik’te olmayı planlıyordu. Ancak 21 Nisan’da hayatını kaybetti. Ölümünden önce halefine İznik’e gitmesi için vasiyette bulundu.

Birinci İznik Konsili’nin İznik Gölü Bazilikası’nda yapıldığı tahmin ediliyor. 2014 yılında gölün çekilmesiyle ortaya çıkan bazilika, müze olarak kapılarını açtı. İznik Kaymakanlığı, sitesinde bu tarihi yapı için şu bilgiler yer aldı:

“Aziz Neophytos adına yapılan bazilikanın, İznik Gölü’nün sularına İS 740 yılındaki depremle gömüldüğü tahmin ediliyor. Hristiyanlık kutsal kitabı İncil’in yüzlercesi toplatılarak Matta, Markos, Luka, Yuhanna isimleri ile 4 taneye düşürüldüğü ve diğerlerinin yakıldığı 1. konsil (iznik konsili) bu bazilikada yapıldığı söylenmektedir.”

ZİYARET YARIN

Papa’nın ziyaret edeceği bazilika, gölün sularının çekilmesiyle görünür hale geldi. Daha önce yapılan çalışmalarda varlığı belirlenmişti.  Bazilika, ilk yapıldığında göl seviyesi daha düşüktü ve uzman yorumlarına göre, “3 bin 650 veya 3 bin 300 yıl öncesinde İznik’te kurak bir dönem yaşadı. Göl seviyesi 50 metreye kadar düşmüştü Bazilika bu zamanda yapıldı.”

Bazilika için Papa’nın ziyareti öncesinde ayrıntılı çalışma yürütüldü. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü adına Prof. Dr. Mustafa Şahin’in başkanlığında ve Bursa Büyükşehir Belediyesinin desteğiyle 2015’te başlatılan su altı arkeolojik kazı ve araştırmaları halen sürüyor.

Prof. Dr. Şahin, ön kullanım evresinde Aziz Neophytos adına küçük bir kilise olarak inşa edilen yapının 358 depreminde yıkıldığını, 380 yılından sonra ikinci evresinde Kutsal Pederler Kilisesi olarak inşa edildiğini ortaya çıkardıklarını ifade etti.

İznik’te 20 Mayıs-25 Temmuz 325’te düzenlenen Birinci Konsil’in Hristiyanlığın bütün mezhepleri tarafından kabul edilen bir toplantı olduğunu dile getiren Şahin, yazılı kaynakların Birinci Konsil’in yapıldığı yer için İznik’te küçük bir kiliseye işaret ettiğini, yaptıkları çalışmalar sonucunda toplantının gerçekleştirildiği bu küçük kilisenin bazilikanın ilk evresindeki hali olduğunu tespit ettiklerini söyledi.

Genellikle kiliselerin etrafında mezarlık olduğunu ifade eden Şahin, “Burada yaptığımız çalışmalar sırasında bazı farklılıklar ortaya çıkardık. Bunlar içinde en dikkati çeken, iskeletlerin özellikle kollarında ya da bacaklarında kırıklar, omurgalarında deformasyonlar olanlar. Daha da ilginci bazı mezarlarda birden fazla bireye ait iskeletin bir yerden toplanıp getirilip defnedilmesi.” dedi.

Din uğruna ölenlerin o dönem kilisenin içine ya da etrafına defnedildiğini, burada da benzer bir durumun söz konusu olduğunu dile getiren Şahin, kilisenin bu özelliğiyle 13. yüzyıl ortalarına kadar ziyaret edildiğini kaydetti.

Şahin, kazılarda 37 mezarı açığa çıkardıklarını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Cappucino ya da semerdam tekniğiyle yapılmış mezarlar, kiremit plakalar birbirinden destek alacak şekilde birleştirerek yapılan mezarlar. Kazılarda, mezarların yüzeye yakın olduğu için tahrip olduğunu gördük. Tahrip olan kiremit parçalarını titizlikle topladık, restorasyonlarını yaptık ve aslına uygun şekilde yerlerine yerleştirdik. Yeni bir uygulama olarak, alanın öneminden dolayı iskeletleri yerinden almadık. Belgeledikten ve fotoğrafladıktan sonra tekrar orijinal yerlerine defnettik. Mezarları eski haline getirip sergilenebilecek şekle getirdik.”

Papa 14’üncü Leo da Türkiye’ye ziyareti kapsamında bazilikayı ziyaret edecek ve burada 40 kişilik bir ayin yapması planlanıyor.

 

KAYNAK: NTV

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.