Türkiye’de “Baletler Köyü” var

Artık herkesin elinde cep telefonu veya ucuza DSLR makineler ile film çekmek, klip çekmek çok kolay. Ama fark, film çekenin ilk başta bilgi birikimi ve belli bir kültüre sahip olması lazım.

Olmazsa olmazı ise kesinlikle film ya da belgesel konusunda bilgisi ve daha birçok teknik bilgiye hâkim olması gerekir. Aslında bunları bilmeden de film, belgesel ve klip çekilir ama ancak evde kendi kendine seyreder.

Bu aralar belgesel izlemek beni heyecanlandırıyor. Robbie Williams’ın “Better Man” belgeselini izledim, harikaydı. Harika derken şöyle örnek vereyim: Ben kolay kolay duygulanmam, insan belgeselde gözleri yaşarır mı? Benim yaşardı.

Tüm hikâye gerçek ve sahne sahne doğru. Ama aradaki fark, izleyici seyrederken ekrandan ayrılamıyor; belgesel, film tadında. (Kurgu, sahnelerin zenginliği teknik olarak anlatmayacağım.)

Ben ulusal ve uluslararası birçok film festivalini takip eden biriyim. Amacım, sinema sanatını öğrenmek, öğretmek ve sevdirmek. Sinema ya da belgeselde önemli olan hikâyedir. Sinema, teknik bir iştir. Sinemayı iyi bilmeden hikâye anlatılmaz.

Bazı festivallerde bir belgesel hep dikkatimi çekti ama bir türlü seyretme fırsatım olmadı.

Geçen gün, “Baletler Köyü” belgeselinin yönetmeni Niğde Ömer Halisdemir İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Fatih Diren ile tanıştım. Hemen filmi seyretmek istediğimi belirttim.

“Baletler Köyü” belgeseli, sinematografik olarak başarılı; zaten aldığı ödüllerden belli.

Burada belgesel hakkında spoiler vereceğim. Belgeselin başında bir mitolojik hikâye var. Senarist Elif Feyza Demir yazmış. Alper’in bale görüntüleri eşliğinde sadece o sahneler klip olur. Bu sahneler değerli arkadaşım, görüntü yönetmeni – yönetmen Evrim İnci’ye ait.

Belgeselin çıkış hikâyesini Fatih Diren bir gazete haberinden yola çıktığını söyledi. Ben de araştırdım, Can Dündar’ın köşesinde gördüm bu hikâyeyi.(ama o yazıdan mı  etkilendi? bilmiyorum) Fatih Diren; “Bu hikâyeyi görür görmez çok ilginç olduğunu düşündüm ve hemen film yapmak için harekete geçtim. Böyle hikâyeler 50 yılda bir gelir.” dedi ve ekledi: “Evrim İnci ile filmin tarzının nasıl olması gerektiğine karar verdik. Tamamen klasik belgesel mi olacak, yoksa daha farklı bir tarz mı uygulamalıyız, onu tartıştık. Ve daha karma bir tür çektik. Görüntüler kurmaca film tadında ama hikâye gerçek ve etkileyici oldu.” dedi.

Hikâyeden bahsedeyim: 1970’lerin başında, Ankara Bahçelievler’de başlıyor. Fırında çalışan 16 yaşındaki Ömer Acar, her gün mahalleli Feride Hanım için bir adet tuzsuz ekmek ayırır. Fırına gide gele dostluk kuran Feride Hanım, onun okula gitmediğini öğrenince “Sen iyi bir çocuksun. Seni konservatuvara alalım.” der. Ömer Acar, “Kardeşim Alaaddin ilkokulu bitirmek üzere, onu okula alın.” der.

Osmancık kazasına bağlı Başpınar köyünün ilkokul müdürü Yusuf Şanal, öğrencisi Alaaddin’in konservatuvara gitmesi fikrini beğenir ve destekler. Alaaddin’in ailesi de çocuklarının yatılı bir okula ve mezun olunca devlette memuriyete kavuşacağını öğrenince kabul eder.

Alaaddin böylece konservatuvara girer.

Bu olaylar 1970’li yıllarda köyde balet yetişmeye başlar ve köyden bugüne kadar 13 balet yetişmiş. Ve çoğu birbiriyle yakından veya uzaktan akrabalar. Belgeselde yer alan baletlerin ikisi kardeş, birisi kuzen ve en genç olan balet Alperen de yeğen.  Mersin Opera Bale Müdürü olan Serbülent Biçer, genç balet Alperen’in dayısı. En eski baletlerden Erdoğan Şanal, Ertan Şanal’ın abisi. Ertan ve Erdoğan, Serbülent’in kuzenleri. Çorum’un Başpınar Köyü resmen Türk sanat hayatına balet yetiştiren bir köy. Harika değil mi?

Gazetede bir yazı gören yönetmen Fatih Diren, bunu harika, keyifli bir belgesele çevirerek bizlere böyle bir köyün olduğunu, insanın isterse neler başarabileceğini gözler önüne sermiş.

Ve senaryo Elif Feyza Demir, görüntü yönetmeni Evrim İnci ve yönetmen Niğde Ömer Halisdemir İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Fatih Diren bize böyle bir belgesel kazandırdılar. Emeklerine sağlık, yeni projeler bekliyorum. İyi seyirler…