HALKIN ANLAYIŞ VE YAŞAYIŞI

Halkın soyut fikirleri kavrama yeteneği yoktur. Halk daima görüp bağlanacağı somut bir şey ister. Halk söze değil sözü söyleyene, öze değil görünüşe değer verir. İnsanı bilgisiyle değil, bulunduğu makamla ölçer. Aklına göre değil, duygularına göre hareket eder. Hazır küçük bir menfaati gelecekteki büyük menfaate tercih eder.
Halk menfaatlerinin peşinden koşar. Ömrünü işe yaramayan boş şeylerle geçirir. Bütün aklını ve gayretini günlük küçük işlerdeki kurnazlıklara verir. Bir alışverişte kılı kırk yarar ama en önemli olanları ihmal eder. Neler kaybettiğini anlamaz. Politikacılar halkın oyuna değer verdiklerini iddia ederek onları aldatırlar.
Büyük öğretilerin halk tarafından kavranılması mümkün değildir. Onlar her şeyin ancak şekline, kalıbına ve görünüşüne bakarlar. Yüksek ahlak ancak küçük bir grup tarafından yaşanabilir. Kuran’da “İnsanların çoğu anlamaz” deniyor. Peygamberin vefatından kısa bir süre sonra yüksek ahlaktan bir şey kalmadı.