Okula dönüş

Merhaba sevgili okurlarım,

Uzun ve yorucu bir COVID-19 maratonun yaklaşık 1,5 yılını geride bırakarak yolumuza devam etmeye çalıştığımız bugünlerde aileleri, öğretmenleri ve tabii ki kıymetli miniklerimizi yavaş yavaş okul telaşı almakta. Okulların açılması bir yandan heyecanla beklenirken bir yandan da çeşitli kitlelerce farklı kaygılara yol açmaktadır. Bu kaygıları en çok hisseden gruplardan biri de sevgili öğrencilerimiz olmakta ve bazılarında okula gitmeyi reddetme davranışı gözlemlenmektedir.

Okul kaygısı/reddi her yaştan öğrencide ortaya çıkabilen bir durum olmakla birlikte aile içi sorunlar, COVID-19 bulaş ihtimalinin artma düşüncesi, performans kaygısı, akranlarla iletişimde güçlük, kardeş doğumu, arkadaş kaybı (başka okula nakil, vefat vb.), istismar, örselenme, ebeveyn çatışması vb. gibi çeşitli nedenlere dayanmaktadır.

Öğrencilerde beliren bu durumu aşmak için aile, öğretmen, rehberlik servisi ve öğrenci iş birliği çok kıymetli olmakla birlikte; öğrenci okul reddinin yanı sıra aynı zamanda günlük yaşam işlevselliğinde bozulmalar yaşıyorsa mutlaka bir çocuk ergen psikoloğu ve psikiyatristince değerlendirilmeli, gerekli görüldüğü takdirde süreç terapi ve ilaç sağaltımı ile desteklenmelidir.

“Peki biz veliler bu durumda çocuğumuza nasıl yardımcı olabiliriz?” dediğinizi duyar gibiyim. Aşağıda sizler için maddelediğim öneriler kıymetli öğrencilerimizin bu sürecin daha kolay bir şekilde üstesinden gelmesine destek olacaktır:

• Aile bireyleri okula gidilmesi hususunda tutarlı ve fikir birliği içinde olmalı,
• Çocuğun okul kaygısı/reddinden dolayı suçlama, yargılama ya da alay gibi tutumlardan uzak durulmalı ve bu durumun geçiciliği, başkalarında da olabildiği şefkatle anlatılmalı,
• Çocuğun okula gitmediği takdirde öğrenmede aksaklıklar yaşayacağı, akranlarıyla yeterince kaliteli zaman geçiremeyeceği gibi olumsuz durumlar okulun amacı kapsamında konuşulmalı,
• Aile bireyleri çocuğun duygularını ifade etmesine sıkça yer vermeli ve onun için durumun zorluğunu, duygu ve düşüncelerini anladıklarını ifade etmeli (Eğer çocuk ifade güçlüğü yaşıyorsa resim çizimi, hikâye anlatımı, kukla/oyuncak konuşturma gibi yöntemlerle çocuğun duygu ve düşüncelerini açmasında destek olunabilir.),
• Okul kaygısı/reddi ev kaynaklı bir gerekçeye dayanıyorsa öncelik evdeki problemleri çözmeye yer verilmeli,
• Arkadaşlarıyla okul dışı aktivitelerde buluşup okuldaki destekçilerle olan iletişimi artırılmalı,
• Sorunun kökeni okul kaynaklıysa okul ile iş birliği içinde şartları değiştirmek/okul değişikliğine gitmek düşünülmeli,
• Öğrenci duygu düzenlemesi yapmaya başlayana kadar sınıfta oturup zamanla aşamalı bir şekilde fiziksel mesafe artırılarak (sınıfta geçirilen süreyi azaltma, başka bir alanda bekleme, sadece okula bırakıp okuldan alma gibi) okula alışması sağlanmalı,
• Çocuğu okula bırakma esnasında kısa bir vedalaşmayla ayrılıkların olağan ve geçici olduğu hissettirilmeli, almaya geliş saati ve nerede beklenileceği net bir şekilde çocuğa aktarılmalıdır.
• Tüm bunlara ek olarak günümüzde her birimizin yaşadığı en büyük kaygılardan biri olan COVID-19 bulaş ihtimalinin okula gidince daha da artacağı yönünde kaygı yaşayan çocukların maske-mesafe-musluk kuralını okul dışı hayatta yaptığımız gibi okul için de içselleştirmeleri sağlanmalı ve gerekli önlemler alındıktan sonra bu ihtimalin tedbirsizliğe nazaran oldukça azalacağı aktarılmalıdır.

Değerli dostlarım soru ve görüşleriniz için psikologeylemdincer@gmail.com adresine mail atarak ya da @pskeylemdincer instagram adresinden bana ulaşabilirsiniz, sağlıkla kalın.